حد سود و حد ضرر چیست؟ چگونه می توانیم با تعیین حد سود و ضرر در معاملات، ریسک معاملات خود را مدیریت کنیم؟
هر معاملهگر حرفهای، برای ورود به یک بازار، تحلیل و پیش بینی خاصی از روند قیمت دارد و بر این اساس اقدام به معامله می نماید. معامله گر حرفه ای می داند که پیش بینی وی در جهت صعود یا نزول قیمتها تا یک حدی خواهد بود و پس از آن بازار تغییر روند خواهد داد. بنابراین معامله گران از همان لحظه ورود به معامله، نقطه (قیمت) خروج را مشخص می کنند. به بیان دیگر معامله گر بازار ، با تعیین حد سود در هنگام معامله برای خروج به موقع از بازار برنامه ریزی می کند و پس از رسیدن قیمت بازار به آن حد سود از معامله خارج میشود.
البته در بازارهای مالی همیشه تحلیل ها دقیقاً درست از آب در نمی آیند و گاهی ممکن است روند بازار اشتباه پیش بینی شود. در این شرایط بازار برخلاف جهت پیش بینی معامله گر حرکت کرده و معامله با زیان مواجه می شود. معامله گران حرفه ای برای این شرایط نیز برنامه دارند. با تعیین حد ضرر هنگام ورود به معامله، این امکان را فراهم می کنند تا اگر تحلیل آن ها صحیح نبود، به محض رسیدن قیمت به حد زیان (ضرر) تعیین شده، در زمان مناسب از موقعیت خارج شوند.
علاوه بر شرایط بالا، تعیین حد سود یا زیان در شرایط دیگری نیز سودمند است:
فرض کنید معامله گر روند بازار را صحیح پیش بینی کرده و بازار در جهت پیش بینی وی حرکت کند. حرکت مثبت بازار تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ ممکن است بازار در نقطه ای تغییر جهت دهد و از سود بالقوه معامله گر کاسته شود و حتی منجر به زیان گردد. لذا حتی در این شرایط نیز با تعیین حد سود، می توان از ریسک تغییر جهت بازار در امان بود.
از طرف دیگر در نظر بگیرید که معامله گر روند بازار را اشتباه پیش بینی کند و بازار بر خلاف پیش بینی وی پیش حرکت کند. بدون داشتن حد زیان ممکن است فرد به امید بازگشت روند بازار، بخش اعظمی از سرمایه خود را از دست بدهد! و در معاملات چنین امیدی منطقی نیست.
بنابراین مشخص نمودن حد سود و زیان در معاملات و آموزش نحوه تعیین آن، یکی از ضرورت هایی است که می بایست به آن توجه داشت تا از زیان های هنگفت در امان بمانند.
نکته: برای تنظیم حد سود و زیان معامله گرمی بایست در بازار آتی زعفران موقعیت باز داشته باشد. هنگامی که وضعیت آفست است (یعنی هیچ موقعیت بازی ندارد) امکان تعیین حد سود و ضرر نیز وجود ندارد.
کارگزاری آگاه در سامانه معاملاتی آنلاین آتی کالا، امکان تنظیم و تعیین حد سود و ضرر را در معاملات آتی کالا فراهم نموده است. لذا مشتریان کارگزاری آگاه می توانند در پنل معاملاتی خود از این قابلیت استفاده نمایند.در ادامه نحوه تعیین حد سود و ضرر و استفاده از این امکان در سامانه توضیح داده خواهد شد.
برای مشاهده موقعیت های باز، کافی است در پنل پایین صفحه بر روی تب (زبانه) “وضعیت موقعیت های باز” کلیک نمایید.
با مراجعه به تب وضعیت موقعیت های باز در پایین صفحه و کلیک روی آن، موقعیت های باز نمایش داده می شود. (تصویر شماره ۱)
همان طور که در تصویر شماره ۲ مشاهده می شود، در مقابل هر کدام از موقعیت های باز و در ستون حد سود و زیان، قابلیت تعریف وجود دارد. کافی است برای تنظیم سود و زیان در هر سررسید، روی دکمه TP/SL کلیک نمایید.
نکته: TP مخفف کلمه Take Profit به معنی حد سود و SL مخفف کلمه Stop Loss به معنی حد ضرر است.
با کلیک روی دکمه TP/SL، پنجره ای برای درج قیمت حد سود و حد زیان، نمایش داده می شود.
نکته: تعیین هر دو مقدار الزامی نیست و به استراتژی معامله گر بستگی دارد. یعنی میتوانید فقط حد سود یا فقط حد زیان را تنظیم نمایید.
چنانچه در تصویر شماره ۳ مشخص است، برای تنظیم حد سود لازم است ۳ قسمت را به ترتیب زیر تکمیل نمایید.
قسمت اول: اگر آخرین قیمت به …. رسید
در این قسمت میبایست قیمتی که به عنوان حد سود در نظر گرفته شده است قرارداده شود. برای درک بهتر در ادامه مثالی بیان می شود:
فرض کنید شخص یک موقعیت خرید زعفران با قیمت ۹۰۰۰ تومان اخذ نموده است. وی میخواهد حد سود را روی قیمت ۱۲۰۰۰ تومان قراردهد. یعنی وقتی قیمت بازار (آخرین قیمتی که معامله می شود) به ۱۲۰۰۰ تومان رسید، موقعیت باز وی بسته شود. برای این کار می بایست در قسمت اول حد سود، در کادر قیمت عدد ۱۲۰۰۰ تومان را قرار دهد.
نکته: اعداد به صورت ریال ثبت شوند. ۱۲۰۰۰ تومان به صورت ۱۲۰۰۰۰ ریال ثبت شود.
قسمت دوم: همه / به تعداد
در قسمت دوم میتوانید تعداد موقعیت هایی که میخواهید حد سود روی آن اعمال شود را مشخص نمایید. شما می تواند حد سود را روی همه موقعیت ها یا تعدادی از آن ها قراردهید.
نکته: دقت کنید که اگر گزینه تعداد را انتخاب می کنید، عدد درج شده نباید بیشتر از تعداد موقعیت های باز باشد. اگر این عدد بیشتر از تعداد موقعیت های باز شدشرط اجرا نمی شود.
نکته مهم: اگر گزینه همه را انتخاب نمایید و پس از تعیین حد سود، موقعیت جدیدی اخذ نمایید، شرط روی موقعیت های جدید نیز اعمال می شود.
قسمت سوم: با تلورانس … از آخرین قیمت معامله شده
در این قسمت دو گزینه وجود دارد. اگر معامله گر بخواهد پس از رسیدن قیمت بازار به حد سودش، معامله اش حتما بسته شود. میتواند از گزینه ” با هر قیمتی کوچکتر یا مساوی قیمت حد به ریال” استفاده نماید. در واقع استفاده از این گزینه زمانی مناسب است که سرعت انجام معاملات زیادشده یا به اصطلاح بازار رنج می کشد. در این حالت با رسیدن قیمت به حد سود، معامله گر دستور بستن موقعیت خود به هر قیمتی (قیمت سرخط تابلو) را می دهد.
بهطور مثال شخصی یک موقعیت خرید زعفران باقیمت ۹۰۰۰ تومان اخذ نموده است. وی میخواهد حد سود را روی قیمت ۱۲۰۰۰ تومان قرار دهد. یعنی وقتی قیمت بازار (آخرین قیمتی که معامله میشود) به ۱۲۰۰۰ تومان رسید، موقعیت باز وی بسته شود. ممکن است بازار پس از لمس قیمت ۱۲۰۰۰ تومان تغییر جهت داده شود و شروع به ریزش نماید. با این دستور، سفارش فروش با حد پایین دامنه نوسان روزانه ارسال میشود و باقیمت سرخط تابلو معامله میشود. در این حالت ممکن است سفارش بهجای ۱۲۰۰۰ تومان باقیمت مثلاً ۸ هزار تومان انجام شود.
نکته: چنانچه معاملهگر گزینه “با هر قیمتی کوچکتر یا مساوی قیمت حد به ریال” را انتخاب نماید و حد سود فعال شود، سفارش وارد سیستم میشود. در این شرایط اگر بازار با صف فروش همراه شود و سفارش معامله نشود، موقعیت همچنان بازمیماند. درواقع برای روز کاری آینده حد سود لغو میشود.
نکته: بهطورکلی با فعال شدن حد سود، فارغ از انجام شدن یا انجام نشدن معامله، حد سود لغو میگردد.
در قسمت سوم معاملهگر میتواند گزینه “با تلورانس … از آخرین قیمت معاملهشده” را انتخاب نماید. با انتخاب این گزینه موقعیت با تلورانسی که مشخصشده است بسته میشود.
در مثال فوق فرض کنید شخص تلورانس را ۲۰۰۰ ثبت مینماید. در این شرایط پسازاینکه بازار قیمت ۱۲۰۰۰ (حد سود) را رؤیت نمود (یعنی آخرین معامله باقیمت ۱۲۰۰۰ شد) موقعیت باقیمت ۱۲۰۰۰ تومان یا حداکثر ۲۰۰۰ تومان پایینتر (۱۰۰۰۰ تومان) بسته میشود.
برای تنظیم حد ضرر نیز روش به صورت تعین حد سود است و لازم است ۳ قسمت را تکمیل نمایید.
تنظیم حد زیان در نرم افزار در قالب مثالی توضیح داده می شود:
فرض کنید شخص یک موقعیت خرید زعفران باقیمت ۹۰۰۰ تومان اخذ نموده است. وی میخواهد حد زیان را روی قیمت ۷۰۰۰ تومان قرار دهد. یعنی وقتی قیمت بازار (آخرین قیمتی که معامله میشود) به ۷۰۰۰ تومان رسید، موقعیت باز وی بسته شود. یعنی اگر بازار خلاف جهت وی پیش رفت، تا کمتر از ۲۰۰۰ تومان ریزش را بهعنوان اصلاح در نظر میگیرد اما اگر کاهش قیمت به ۲۰۰۰ تومان برسد، به نظر معاملهگر، این کاهش دیگر اصلاح نبوده و تصمیم به بستن موقعیت خود میگیرد.
در مثال فوق معاملهگر میتواند قیمت بسته شدن را هر قیمتی یا با یک تلورانسی نسبت به آخرین قیمت معاملهشده در نظر بگیرد.
فرض کنید معاملهگر قیمت بسته شدن را با تلورانس ۲۰۰۰ تومان در نظر بگیرد. آنگاه موقعیت باز خرید باقیمت ۷۰۰۰ یا حداقل ۵۰۰۰ تومان (۲ هزار تومان پایینتر) بسته خواهد شد.
لازم به ذکر است پس از تنظیم حد سود یا زیان، در صورت نیاز شما میتوانید حد سود و زیان را حذف کرده یا ویرایش نمایید. در تب وضعیت موقعیت های باز و در ستون حد سود و زیان آیکن (ویرایش) برای ویرایش و آیکن (حذف) برای حذف حد سود و زیان تعیین شده، در نظر گرفته شده است.
دقت نمایید مثالهای فوق برای موقعیت باز خرید در نظر گرفته شد. میتوان به همین نحو برای موقعیت باز فروش نیز حد سود و زیان تعیین نمود.
برای مشاهده گزارش عملکرد حد سود و زیان میتوانید از منوی نرم افزار (آیکن (منو) در گوشه سمت راست بالای صفحه) گزینه “گزارش حد سود و زیان” را انتخاب نمایید. (تصویر شماره ۶)
همان طور که در تصویر شماره ۶ مشاهده می نمایید این گزارش حاوی حد سود و زیان های در دو وضعیت “در حال اجرا” و “بسته شده” است.
لازم به ذکر است برای مشاهده گزارش سود و زیان میتوانید بازه زمانی را بهدلخواه تغییر دهید.
نکته: علاوه بر تب “آیکن وضعیت” در صفحه اصلی در قسمت گزارش سود و زیان نیز میتوانید، حد سود و زیانهای در حال اجرا را حذف نمایید.
در پایان خاطر نشان میگردد روش های مختلفی جهت تعیین حد سود و زیان وجود دارد که معامله گران می بایست قبل از استفاده از این قابلیت، توانایی تعیین حد سود و زیان برای معاملات خود را داشته باشند.
---------------------------------------------------------
-----------------------------------------
-------------------------