فارکس(FOREX) در لغت از عبارت Foreign Exchange که به معنای تبادل ارزهای خارجی است تشکیل شده. در حقیقت شما میتوانید در این بازار به داد و ستد انواع ارزهای خارجی نسبت به یکدیگر بپردازید. این تبادل ممکن است برای خریدوفروش کالا، خدمات شرکتها و دولتها، هزینههای سفر و خرید مسافران یا سرمایهگذاری اشخاص و بنگاهها در کشورها مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه معاملات در فارکس چگونه است؟
معاملات در فارکس همیشه بهصورت جفت ارز است. یعنی وقتی شما در بازار فارکس ارزی را خریداری میکنید، در همان لحظه ارز دیگری را فروختهاید. پس به نوعی میتوان درنظر گرفت که شما به اصطلاح همواره در حال آربیتراژ هستید و سرمایه شما در حال گردش است.
در بازار فارکس گروههای مختلف سرمایهگذاران فعالیت کرده که به اصطلاح بازیگران بازار فارکس نیز نامیده میشوند. این سرمایهگذاران از قشرهای مختلف کشورهای مختلف از سرمایهگذاران خورد تا سرمایهگذاران کلان و حتی بانکهای مرکزی کشورهای دنیا را تشکیل میدهند. این سرمایهگذاران با انگیزههای کاملاً مختلفی در این بازار به معامله میپردازند که در نهایت همگی بهدنبال کسب سود از این بازار هستند.
مجموع همه این اهداف، بدان معنی است که تبادل ارز در بازار فارکس تنها با هدف سفتهبازی نیست و در حقیقت هرکدام از فعالان در این مارکت، به نوعی نقش خود را ایفا میکنند و به همان مقدار تاثیرگذار هستند.
در بازار فارکس همانطور که گفته شد، ارزهای خارجی نسبت به یکدیگر معامله میشوند که به اصطلاح هر کدام را یک جفتارز مینامند. بهعنوان مثال: پوند انگستان نسبت به دلار آمریکا که با علامت اختصاری (GBP/USD) نمایش داده میشود. نرخ این جفتارزها رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی و سیاسی آن کشورها دارد. به همین ترتیب برای تحلیل حرکات قیمتی جفت ارزهای مختلف، در بازار فارکس مانند تمام بازارهای مالی دیگر، از تحلیلهای بنیادی و تکنیکال استفاده میشود.
برای تحلیل یک جفتارز نسبت به یکدیگر ابتدا باید بتوانیم درک کاملا شفافی از وضعیت اقتصادی و سیاسی و همچنین اتفاقات و اخبار مهم در جریان آن کشورها را داشته باشیم که بعضا هم کار کاملا تخصصی و پیچیدهای است.
بهعنوان مثال از عوامل موثر اقتصادی بر تعیین نرخ میتوان به بیاینههای پولی و بانکی کشور و تعیین نرخ بهره بانکی و رشد تولیدات کشور، نرخ بیکاری و تولید اشتغال و... همچنین از موارد سیاسی نیز به تنشهای سیاسی کشورها و جنگ و تحریمها و رویدادهای مهم سیاسی و حتی توییتها و نظرات شخصی رئیس جمهورها اشاره کرد.
به عبارتی دیگر شما باید قادر باشید تا همه عوامل مهم و تاثیرگذار در تعیین نرخها را شناسایی و بهخوبی تحلیل کنید تا بتوانید تحلیل بنیادی صحیحی از اتفاقات و اخبار در حال اتفاق حول آن جفتارز را داشته باشید. در خصوص تحلیلهای تکنیکال نیز بعضا سرمایهگذاران تنها با در نظر گرفتن نمودارها و شناسایی الگوهای مختلف، بدون در نظر گرفتن اخبار و اتفاقات سیاسیِ در حال اتفاق، به معامله در فارکس میپردازند.
بر اساس گزاش منتشر شده بانکها، هر سه سال یکبار ارزش کل معاملات روزانه فارکس در سال ۲۰۱۹ به حدود ۶٫۶ میلیارد دلار رسیده است که در مقابل گزارش قبلی خود در سال ۲۰۱۶، حجم معاملات روزانه ۱٫۴ میلیارد دلار افزایش داشته است. این عدد نشاندهنده این است که شما به هیچعنوان نیاز به نگرانی در مورد حجم معاملات فارکس نخواهید داشت.
از طرفی هرچه حجم معاملات در بازار بالاتر باشد احتمال دستکاری (Manipulation) در معاملات و نرخها، بهشدت کاهش مییابد. به عبارت دیگر هرچه حجم معاملات بالاتر باشد امنیت سرمایه نیز، بیشتر خواهد بود.
در جدول زیر میتوانید میانگین حجم روزانه معاملات فارکس را در سالهای مختلف مشاهده کنید:
از پُرمعاملهترین جفت ارزهای بازار فارکس میتوان به یورو به دلار(EUR/USD) و دلار به ین(USD/JPY) اشاره کرد. که حدودا ۴۱% حجم معاملات فارکس در سال را تشکیل میدهند. این درصد متحیر کننده میتواند ما را وادار به تفکر درباره حجم معاملات صورت گرفته در فارکس کند.
بر اساس آمارها ۸۵% معاملات فارکس به دلار تلاقی دارند، که این مقدار حدود ۴۵% حجم کل معاملات را نیز دربر میگیرد. یورو و ین و پوند نیز به ترتیب در رتبه دوم و سوم و چهارم قرار دارند. به این ترتیب میتوانیم دریابیم که معاملهگران فارکس بیشترین معاملات خود را بر روی این ارزها متمرکز میکنند.
همه اقشار کشورهای مختلف میتوانند در این بازار فعالیت کنند و از این لحاظ هیچ نوع محدودیتی وجود ندارد. آمار نشان داده که تقریبا بسیاری از معاملهگران فعلا در حوزه بینالمللی به خاطر حجم نقدینگی بالا به بازار فارکس علاقمندند.
حجم نقدینگی از این جهت مهم است که معاملهگران میتوانند در ۲۴ ساعت شبانه روز و در ۵ روز از هفته(معاملات فارکس در روزهای شنبه تا دوشنبه تعطیل است.)، معاملات خود را باز و یا از آنها خارج شوند. همچنین بخاطر تعدد جفت ارزها و اتفاقات و تنشهای روز در دنیای امروز، همواره مورد معامله مناسبی در بازار برای شما وجود خواهد داشت.
بیشترین معاملهگران بازار فارکس را آسیاییها تشکیل میدهند این در حالیاست که در کشور ما شاید کمتر کسی با این بازار آشنا باشد و این نشاندهنده پتانسیل بالای این مارکت و بازارهای کار وابسته به آن است!
با کمال تعجب باید به شما بگوییم برخلاف آنچه که مردم متصور هستند، بیشترین معاملهگران بازار فارکس را آسیاییها تشکیل میدهند این در حالیاست که در کشور ما شاید کمتر کسی با این بازار آشنا باشد و این نشاندهنده پتانسیل بالای این مارکت و بازارهای کار وابسته به آن است. در گراف زیر میتوانید گستردگی معاملهگران فارکس در دنیا را به وضوح مشاهده نمایید:
برای روشن شدن این موضوع باید ابتدا تعریف سشن معاملاتی (session trading) را بدانیم. همانطور که قبلا اشاره کردیم، بازار فارکس ۲۴ ساعته است. اما این به معنی آن نیست که همواره روند معاملات در بازار به یک صورت و ثابت باشد.
این موضوع به این دلیل است که اگر الان در یکطرف دنیا شب باشد و بازار تعطیل است، در عوض در طرف دیگر دنیا روز است و فعالیتهای سیاسی و اقتصادی دنیا در جریان هستند، که این موضوع روی قیمتها نیز تاثیرگذار خواهد بود. در نظر داشته باشید که گاهی بازار فارکس واقعا خطرناک بوده و معامله در آن به معنای پذیرش احتمال ریسک غیر قابل جبرانی خواهد بود.
برای اینکه ساعات کار در فارکس را بهتر بشناسیم نیاز داریم که بدانیم یک روز ۲۴ ساعته در فارکس به چه نحوی تقسیمبندی شده است و در واقع ساعات کار بازارهای جهانی را بهتر بشناسیم.
بهصورت کلی بازار فارکس را میتوان به سه بخش کلی تقسیم کرد:
بازار آمریکا (US Session)
بازار آسیا (Asian Session)
بازار اروپا (European Session)
در جدول زیر ساعات بازگشایی و تعطیلی این مارکتها را به وقت GMT مشاهده میکنید:
بازار | زمان بسته شدن | زمان بازگشایی |
---|---|---|
سشن آمریکا | ۲۱:۰۰ | ۱۶:۳۰ |
سشن اروپا | ۱۶:۳۰ | ۰۸:۰۰ |
سشن آسیا | ۰۸:۰۰ | ۰:۰۰ |
همانطور که مشاهده میکنید، در ساعتهایی از روز این بازارها باهم همپوشانی دارند که به طَبَعِ آن، منطقی است که انتظار داشته باشیم حجم معاملات در آن زمانها بیشتر شود و حرکات اصلی بازار نیز در همان ساعات رخ دهند.
طبق آمار، بیشترین حجم معاملات بر اساس زمان در سِشِن آمریکا و لندن اتفاق میافتد. بنابراین بهترین زمان معامله در فارکس نیز در همین زمانهای همپوشانی در بازارهای اصلی است. لذا بهترین زمان برای معاملهگرانی که در ایران به انجام معامله میپردازند، حدودا از ساعت ۱۰ صبح تا ساعت ۱۰ شب به وقت ایران است که از این لحاظ یک مزیت به حساب میآید.
تا اینجا با ساعت کار بازارهای قارهای آشنا شدیم. اما در حقیقت بازارهای جهانی گستردهتر از چیزی هستند که بیان شد. برای آشنایی با انواع بازارهای جهانی و همچنین ساعات کاری آنها در کشورهای مختلف میتوانید از طریق سایتهای معتبری مثل market۲۴ با آنها بیشتر آشنا شوید.