اختیار خرید (به انگلیسی Call option) قراردادی است که طی آن خریدار حق خرید دارایی مشخصی را (مبلغ مشخصی و معینی سهام، اوراق و …) در قیمتی خاص و تا قبل از زمان سررسید دارد. شایان ذکر است که خریدار این قرارداد این حق را برای خود محفوظ داشته ولی برای خرید اجباری ندارد.
در این قرارداد خریدار تنها زمانی سود میکند که قیمت دارایی تا سررسید و یا قبل از آن بیشتر از قیمت قرارداد باشد و تنها در آن زمان است که خریدار تصمیم به خرید دارایی میگیرد. در این قرارداد چنانچه خریدار تصمیم به اجرای قرارداد گیرد فروشنده ملزم به اجرای قرارداد و فروش دارایی است.
فرض کنید سرمایهگذاری قصد عقد قرارداد اختیار خرید برای سهام شرکت x را دارد. چنانچه قیمت فعلی سهم 100 واحد پولی باشد و سرمایهگذار باور داشته باشد تا قبل از سررسید قرارداد قیمت به بیش از قیمت قرارداد تجاوز خواهد نمود بعنوان خریدار قرارداد را عقد مینماید.
برای مثال اگر قیمت فعلی سهم 100 تومان و قیمت قرارداد 120 تومان و سررسید آن 31 تیر ماه باشد، و قبل از 31 تیر ماه قیمت به 150 تومان برسد، خریدار از حق قانونی خود در قرارداد استفاده کرده و سهم را با قیمت 120 تومان (قیمت تعیین شده در قرارداد) خریداری میکند.
بنابراین وی در این قرارداد 30 تومان سود حاصل کرده است. حال چنانچه در سررسید قرارداد (31 تیر) قیمت سهم هنوز از 120 تومان تجاوز نکرده باشد، خریدار نه تنها با استفاده از حق قانونی خود برای خرید سود نمیکند بلکه متضرر هم خواهد بود (برای مثال چنانچه سهم 110 تومان باشد، خریدار در صورت اعمال قرارداد باید آن را 120 تومان خریده و 10 تومان ضرر کند). بدین ترتیب خریدار از حق خود استفاده نکرده و قرارداد بدون اجرا در سررسید باطل خواهد شد.
جفت ارز (به انگلیسی Currency Pair) دو ارز متفاوت است که در برابر هم معامله میشوند و قیمت یک ارز در برابر ارزی دیگر مشخص میشود.
نمونه جفت ارز: EUR/USD (یورور در برابر دلار آمریکا)
اولین ارز لیست شدن از یک جفت ارز را ارز پایه (base currency) و ارز دوم را ارز قیمتگذاری شده (quote currency) مینامند.
جفت ارزها برای مقایسه ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر هستند. قیمت جفت ارز، نشاندهنده این است که چه میزان از ارز دوم (quote currency) برای خرید یک واحد از ارز پایه لازم است.
ارزهای موجود در جفت ارز، با کد ارزهای ISO شناسایی میشوند که سه حرف انگلیسی نماد آن ارز هستند. این نمادها در بازارهای بینالمللی برای اشاره به ارزهای مختلف بکار برده میشود.
USD – دلار ایالات متحده آمریکا (U.S Dollar)
EUR – یورو، ارز رسمی اتحادیه اروپا
GBP – پوند انگلیس (Great Britain pound)
JPY – ین ژاپن (Japanese yen)
CHF – فرانک سوئیس (Swiss Franc)
AUD – دلار استرالیا (Australian dollar)
CAD – دلار کانادا (Canadian dollar)
CNY – یوان چین (China Yuan Renminbi)
NZD – دلار نیوزیلند (New Zealand dollar)
INR – روپیه هند (Indian rupee)
BZR – رئال برزیل (Brazilian Real)
SEK – کرون سوئد (Swedish Krona)
ZAR – رند آفریقای جنوبی (South African Rand)
HKD – دلار هنگکنگ (Hong Kong Dollar)
معاملات جفت ارزهای مختلف در فارکس که بازار بینالمللی معاملات ارزهاست انجام میشود. فارکس، بزرگترین و نقدترین بازار در بین بازارهای مالی دنیاست و حجم معاملات روزانه آن چندین تریلیون دلار است.
این بازار، امکان خرید، فروش و تبدیل انواع ارزها را فراهم کرده و برای معاملات بینالمللی و سرمایهگذاری از آن استفاده میشود و همچنین معاملهگران بسیاری نیز در این بازار به قصد نوسانگیری، به خرید و فروش میپردازند.
همه معاملات فارکس، شامل خرید یک ارز و فروش یک ارز دیگر در همان لحظه است. به عبارت دیگر در یک معامله فارکس، بطور همزمان یک ارز خریداری شده و یک ارز دیگر فروخته میشود
پس وقتی شما یک جفت ارز را میخرید، در واقع ارز پایه را خریداری کرده و به طور ضمنی، ارز دوم را میفروشید.
قیمت خرید (Bid) نشاندهنده مقدار ارز دومی است که برای بدست آوردن یک واحد از ارز پایه لازم است. بالعکس، وقتی شما یک جفت ارز را میفروشید، در واقع ارز پایه را فروخته و ارز دوم را بدست میآورید.
قیمت فروش (Ask) برای ارز پایه، نشاندهنده مقداری از ارز دوم است که با فروش یک واحد از ارز پایه بدست میآورید.
بنابراین برخلاف بازارهای سهام و بورس کالا، وقتی شما معاملات ارز را انجام میدهید به این معناست که یک ارز را میفروشید تا ارز دیگری را بدست آورید.
ولی در بازارهای سهام و کالا، شما بطور مثال یک اونس طلا یا چندسهام از یک شرکت را با پول نقد خریداری میکنید (در ازای پرداخت پول، سهام یا کالا بدست میآورید و نه یک ارز دیگر).
یکی از پرمعاملهترین جفت ارزها، جفت ارز یورو به دلار (EUR/USD) است. در واقع این جفت ارز، نقدشوندهترین جفت ارز در دنیاست زیرا به میزان زیادی معامله میشوند.
قیمتگذاری EUR/USD = 1.2500 به این معناست که یک یورو، به ازای 1.25 دلار تبدیل میشود. در این مورد، یورو ارز پایه و دلار، ارز دوم (quote currency) است.
به عبارت دیگر این قیمت به این معناست که برای خرید 100 یورو، باید 125 دلار پرداخت شود.